ТР Саба муниципаль районы Мичән төп гомумбелем бирү мәктәбе

ОБЖ һәм ОВС укытучысы

Ибрагимов Рамил Зөфәровичның

укучыларга патриотик тәрбия бирү

Укытучының методик темасы:

“ Укучыларны хәрби хезмәткә һәм тормышка әзерләүдә ОБЖ

дәресләренең һәм класстан тыш чараларның роле”

Кереш.

Тәрбия эшендә Ватан темасы үлемсез. Ватан кешенең изге туган җире.

Кеше яшьтән үк яхшы белән начарны, түбәнлек белән бөеклекне аерырга, үз

иленең

гражданины,

патриоты

булып

үсәргә

тиеш.

Патриотик

тәрбия

дигәндә,

без

балаларны

милли

үзаңга

һәм

гражданлык

эшенә

ия

булган

шәхесләр, Ватанның лаеклы уллары, кызлары итеп тәрбияләүне күз алдында

тотабыз. Патриотлык - Ватанга мәхәббәт хисе, аның тарихы, мәдәнияты,

казанышлары белән кызыксыну, милли символларга, изге урыннарга хөрмәт

белән

карау;

җәмгыятькә

һәм

халкыңа

хезмәт

итәргә

әзер

булу.

Патриотик тәрбия бирүдә мәктәпнең, җирле төбәкнең һәм башка туган

якны

өйрәнү

музейларының

әһәмияте

зур. Патриотик

тәрбия

бирү

проектының үтәлешендә дә музейлар зур роль уйный. Әлеге проект шулай

ук, дәресләр, класстан тыш эшләр, өстәмә белем бирү түгәрәкләре, җәйге ял

лагерьлары,

ата

-

аналар

комитеты

эше

аша

туган

җиргә

мәхәббәт

тәрбияләүне күздә тота. Илебезнең күп гасырлар тарихында халык барыннан

да бигрәк Ватанга тугърылыкны, гаделлек өчен көрәшүчеләрнең батырлыгын

һәм намуслыгын югары бәяләгән. Ватаныбыз тарихында төрле сугышларда

һәм тыныч тормышта күрсәтелгән бик күп тиңдәшсез батырлыклар саклана.

Батырлык, түземлек, рухи матурлык кебек сыйфатларны өлкәннәр генә түгел

балалар да күрсәтә. (Мәсәлән: Әфганстан, Чечня, Бөек Ватан сугышларында

күпме балаларның ярдәме тия һ.б.).

Кайберәүләр батырлык сугышта күрсәтелә торган физик көч, тугърылык

белән генә бәйле дип саный.

Кешенең матурлыгы үз Ватанын яратуда, аны һәр минутта сакларга әзер

булуда чагыла. Ватанны ярату – аның уңышлары белән горурлану, үз халкына

файдалы булу, аңа яхшы яшәргә комачаулаучы барлык нәрсә белән көрәшү

дигән сүз. Кешенең нәрсә белән кызыксынуыннан, нинди уй-фикерләр белән

яшәвеннән, кечкенә генә мәсьәләне да хәл итүдә ничек катнашуыннан, аның

батырлыкка әзерлеге күренә.

Батырлык төшенчәсе янында “патриотизм” дигән сүз тора. Нәрсә соң ул

патриотизм?

Патриотиз

–

туган

илне

ихтирам

итү,

аңа

бирелгәнлек,

аның

мәнфәгатьләрен яклау, үз-үзеңне корбан итеп булса да, аны сакларга әзер булу

ул. Хәрби хезмәткә әзер булу хисе формалаштыруга юнәлтелгән хәрби –

патриотик тәрбиянең аерылгысыз өлеше булып тора.

Мәгариф учрежденияләрендә хәрби-патриотик тәрбия эше алып бару,

хәрби

хезмәткә

әзерләү

яшүсмерләргә

уңай

тәэсир

итә,

аларда

Ватанга

бирелгәнлек хисе, ныклы тормыш позициясе формалаштыра. Яшьләр хәрби

хезмәт

күнекмәләре

алу

белән

бергә,

алга

таба

хезмәт

эшчәнлегенә

дә

әзерләнә. Уку елларында хәрби хезмәткә әзерләү яшьләрне хәрби хезмәттән

курыкмаска,

үзләрен

физик

һәм

әхлакый

яктан

чыныктырырга

өйрәтә,

хокукларын һәм бурычларын, хәрби хезмәт характерын белергә, патриотизм,

Ватанга хезмәт итү хисе тәрбияләргә булыша. Дәресләрдә яшүсмерләр хәрби

техника төзелешен өйрәнәләр, атарга, сафта йөрергә күнегәләр. Кыскасы,

укучылар башлангыч хәрби курсы өйрәнәләр. Алар теоретик һәм гамәли

занятиеләр үтәләр. Мәсәлән, һәр елны май аенда 10 класс укучылары белән

кыр шартларында биш көнлек сборлар уздырыла: “Аҗаган” хәрби – спорт

уены уздыру гадәткә кереп китте, сәламәт тормыш рәвешен сайлау буенча

төрле чаралар үткәрелә һ.б.

Яшьләрне

физик

яктан

әзерләүдә

дә

хәл

итәсе

мәсьәләләр

байтак.

Безнең мәктәптә генә ничә төрле спорт секцияләре эшләп китә, ләкин ....%

укучы гына спорт белән шөгыльләнә. Яшьләрнең физик яктан әзерлексез,

сәламәтлеге начар булуның бер сәбәбе менә шул түгел микән?

Җилкәләрендә

погоннар

йөртүче

батыр

кешеләр

турында

күпме

җырлар җырлана, алар хакында роман, повестьлар иҗат итәләр. Армия элек-

электән милләт өчен сәламәт, белемле, культуралы кадрлар әзерләү үзәге

булган. Ул – халкыбыз, дәүләтебез горурлыгы таянычы, мактанычы.

Әлеге проект җирле материаллар кулланып төзелде һәм мәктәп тәрбия

планына да кертелде. Берничә бүлеккә бүленеп эш ителә:

Хәрби-патриотик: Россиядәге хәрби эшләр, истәлекле даталар, сугыш

чорында

катнашкан

әби-бабайлар,

ветераннар

тарихы,антитеррор

операцияләр.

Гражданлык – патриотик: РФ һәм РТ системасы, Конституция, гимн,

символика хокуклар һәм бурычлар, закон нормаларын үтәүне күздә тота.

Рухи-әхлакый:

коллективизм,

гаиләгә

хөрмәт,

гаилә

традицияләре,

сәламәт тормыш яшәү рәвешен алып баруга юнәлтелә.

Проектның максаты:

-туган төбәк тарихын өйрәнү, сакчыл караш тәрбияләү;

-милли хис тәрбияләү;

-милли үзаңны үстерү; халкыбызның буыннардан килгән милли йола

гадәтләренең сакланышы һәм яшәеше өчен җавап бирү;

бер-береңә хөрмәт һәм ихтирам хисе тәрбияләү; зиһенне үстерү

-үзеңдә булган сәләткә һәм үз-үзеңә ышаныч арттыру;

-нечкә күңелле,мәрхәмәтле шәхес тәрбияләү;

-укучыларның рухи дөньясын баету;

-ихтыяр көче тәрбияләү;

-гаиләдә һәркемне ихтирам итү, бер-береңә игътибарлы булу хисе тәрбияләү.

-җаваплылык хисе тәрбияләү;

- туган ил, ватанны сөю хисе тәрбияләү.

-халкыбызның хезмәткә мөнәсәбәте турында аңлату;

-хезмәт һәм акыл тәрбиясе бирү;

-сәламәтлекне ныгыту;

-сәламәт яшәү рәвеше алып бару;

-спортка уңай караш тәрбияләү;

-дөрес туклану, көндәлек режим булдыру.

Әлеге максатка ирешү өчен түбәндәге бурычларны үтәргә кирәк:

- патриотик тәрбиянең нәтиҗәлелегенә ирешү өчен тиешле шартлар

булдыруда фәнни нигезгә корылган җитәкчелек һәм оештыру эшләре алып

бару;

-укучы балаларга гражданлык һәм патриотик тәрбия бирү системасын

үстерү;

-яшьләрдә патриотик кыйммәтләр, караш һәм инанулар, туган як тарихына,

традицияләренә хөрмәт тәрбияләү.

- халкыбызның милли үзенчәлекләрен, күркәм сыйфатларын, йола-

гадәтләрен, гаилә этикасын кече яшьтән үк төшендереп, укучыларны

өлкәннәр үрнәгендә тәрбияләү, буыннар бәйләнешен тәэмин итү;

- әхлакый сыйфатлар тәрбияләү, балаларны кешеләр белән аралашу

кагыйдәләренә өйрәтү, югары әдәп, әхлак сыйфатлары булдыру, иҗади сәләт

һәм милли үзаң формалаштыру.

- туган телебез, мәдәниятебез үсеше өчен җаваплылык хисе булдыру;

йолалар нигезендә сәламәт яшәү рәвешен пропагандалау;

Тәрбия программасының төп принциплары:

- укучыларда гуманлылык мөнәсәбәтләре урнаштыру;

- халыкчанлык;

- укучыларның белем дәрәҗәсен арттыру һәм иҗади фикер йөртү сәләтен

үстерү;

-балаларда гомумкешелек кыйммәтенә аңлы караш тәрбияләү;

- иҗтимагый активлыкны үстерүгә юнәлеш бирү;

- эзлекле һәм даими патриотик тәрбия бирү.

Проектның көтелгән нәтиҗәсе: укучылар киләчәктә югары әхлакый

сыйфатларга, югары үзаңга ия булган, алган белемнәрен тормышта кулланып,

заманга яраклаша белүче шәхесләр булырлар дип, ышанабыз. Үз чорының,

милләтенең барлык күркәм сыйфатларына ия булган, халкын хөрмәт итә,

ярата торган һәм аның мәнфәгатьләрен кайгыртып яшәргә сәләтле булган

иҗат кешесе, башка милләт вәкилләренә әдәплелек тойгысы һәм ихтирам

белән карый белә торган түземле шәхес тәрбияләүгә ирешү.

Проект белән кыскача таныштыруны Амоншвили сүзләре белән

тәмамлыйсым килә.

Балаларга үсәргә ярдәм итәр өчен үзеңне аларда күрә белергә, үз-

үзеңне камилләштерү максатында аларны үз балачагыңның кабатлануы

итеп кабул итәргә һәм, ниһаять, гуманлы педагог булу өчен аларның

тормышы белән яшәргә кирәк.

ПРОЕКТНЫҢ ЭШ ТӨРЕ:

Батырлык дәресләре;

Туган якны тарихын өйрәнү;

Тәрбия сәгатләре;

Бәйрәмнәр, класстан тыш чаралар;

Төрле ярыш, конкурсларда катнашу;

Музейларга экскурсия

Очрашулар үткәрү;

Түгәрәк өстәл, диспутлар оештыру.

ПРОЕКТНЫ ТОРМЫШКА АШЫРУ ЭТАПЛАРЫ:

Әхлаклылык, гражданнар активлыгы, социаль өлгереш тәрбияләүнең төп

мәсьәләләре коллективта иҗади эш аша тормышка ашырыла, бу эшләр бер-

береннән эчтәлеге, формалары белән аерыла һәм түбәндәге юнәлешләрдә

эшли:

1.Патриотик: батырлык дәресләре, районның туган көне, «Ватанны

саклаучылар» көне һ.б.

Районга, күрше районнарга, табигатькә, туристик экскурсияләр, варислар

көне уңаеннан слет. Җиңү көнендә митингта катнашу, сугыш ветераннары

белән очрашулар.

2. Иҗади: беренче очракта зур игътибар сәләтле балаларга бирелә. Эш

төренең эчтәлеге һәм оештыру үз эченә диагностиканы, фәнни-тикшерү

эшләре, факультативлар, электив курсларны үз эченә ала.

Балалар шулай ук район тарафыннан оештырыла торган төрле чараларда

катнашалар.

3. Әхлак,эстетик: белем көне, яңа ел бәйрәмнәре һәм башкалар

« Ватанны саклаучылар» көне, Җиңү бәйрәме, соңгы кыңгырау бәйрәме

Традицион булып хезмәт эшләре дә тора: бакчада эшләү, мәктәп янын

җыештыру, күмәк хуҗалыкта эшләү.

4. Сәламәтлек: төп мәсьәләләрнең берсе булып укучыларның сәламәтлеген

ныгыту тора. Бу мәсьәлә төрле сыйныф сәгатьләре, әңгәмәләр, спорт

уеннары, бәйгеләр, экскурсияләр аша тормышка ашырыла.

5. Нәтиҗә: хәрби-патриотик тәрбия буенча анализ ясау; презентация төзү;

эшләгән эшләрнең материалларын туплап бару, (узган ел эшләгән эшләрнең

нәтиҗәсе презентациядә бирелә)

ПРОЕКТНЫҢ ЭЧТЭЛЕГЕ

Проектның эчтәлеге мәктәп планыннан чыгып төзелә. (Кушымталарда

бирелә)

Саба районы Мичән урта мәктәбенең Приложение 1.

2013/2014 уку елына патриотик тәрбия эше планы:

№ Эш төре

вакыты

Җаваплы

1.

Яшьләре җиткән укучыларны

хәрби учетка бастыру.

Декабрь

Ибрагимов Р.З.

2.

Хәрби уку йортларына керергә

теләүче укучыларны

ориентацияләү.

даими

Ибрагимов Р.З.

Мәктәп

дирекциясе

3.

9-10 нчы класс укучылары белән

кыр походлары.

май

Ибрагимов Р.З.

Кл.җит

4.

Яшьләрне хәрби көч

структураларында хезмәт итәргә

әзерләү һәм гражданлык хисләре

тәрбияләү буенча класс

сәгатьләре үткәрү.

даими

Дирекция

Кл.җит.

5.

11 нче класста укучыларның әти

- әниләре белән хәрби хезмәткә

тотрыклы караш тәрбияләү

буенча әңгәмәләр.

Декабрь

Ибрагимов Р.З.

Миннебаева И.М.

6.

“Мин хәрби хезмәткә әзерме?” –

диспут.

Ноябрь

Шайдуллин Р.М.

7.

“Балаларны яклау көне”нә

әзерлек эшләре һәм аны үткәрү.

Сентябрь

Ибрагимова М.Г.

Ситдикова Р.Р.

8.

Башлангыч сыйныф

укытучылары белән саклык

чараларын куллану һәм ТИН

программасын тормышка

ашыруга өйрәтү.

Сентябрь

Дирекция

Ибрагимов Р.З.

9

Юлларда төрле күңелсезлекләрне

булдырмау максатыннан рәсем

конкурсы.

март

Мубараков Р.И.

10

.

Юл хәрәкәте кагыйдәләрен үтәү

һәм юлларда төрле

күңелсезлекләрне булдырмау

Апрель

Кл.җитәкчеләре

максатыннан класс сәгатьләре

11

Хәрби – патриотик тәрбия

айлыгы:

Армиядәге героик хәлләр

турында әңгәмәләр;

“Ягез әле, егетләр!” уены;

Турникта тартылу, граната ату,

йөгерү, ату буенча хәрби – спорт

уены;

“Аҗаган” хәрби – спорт уены;

Сугыш турында иншалар

конкурсы;

Февраль

Ибрагимов Р.З.

Дирекция

Класс

җитәкчеләре

12

.

Янгынга каршы рәсем конкурсы.

Ноябрь- Декабрь

Кл.җит.

13

.

Бөек Ватан сугышы һәм кайнар

нокталарда хезмәт итүче

ветераннар белән очрашулар.

даими

Кл.җит

14

.

“Беркем дә онытылырга тиеш

түгел!”- класс сәгатьләре.

Апрель

Кл.җит.

15

.

Һәйкәл,обелиск яннарын

тәртиптә тоту.

даими

Ибрагимова М.Г.

16

.

Стена газеталары конкурсы.

март

Дирекция

17

Хәрби – патриотик җыр

конкурслары.

Февраль, май

Ибрагимов Р.З.

Кл.җит.

Приложение 2.

План

работы преподавателя – организатора ОБЖ

Проблема: Активизация патриотического воспитания учащихся и

подготовка их к жизни и службе силовых структурах.

Задачи:

Своевременно и продуктивно опробовать новую региональную

программу ОВС.

Активизировать работу с учащимися по патриотическому воспитанию и

подготовки их к службе в армии и на флоте.

Совершенствовать создание учебно – материальной базы.

№п/

п

Разделы и мероприятия

Сроки

Ответсв.

I . Учебная работа

1

Подведение итогов за истекший год и

постановка задач на новый учебный год

ПрОБЖ

2

Реализация программы ОБЖ (по

отдельному плану)

1 – 4 кл.

5 – 8 кл.

9 – 11 кл.

В теч. года

В теч. года

В теч. года

Учит.нач. кл.

Преп.

ПрОБЖ

3

Постановка юношей на воинский учет

Январь

ПрОБЖ

Воен.комиссар

4

Профотбор и ориентация юношей

поступающих в военные ВУЗы

Янв-март

ПрОБЖ

5

Полевой выход с юношами 10 кл

май

ПрОБЖ

6

Полевой выход с юношами 9 кл

май

ПрОБЖ

Кл. руков.

II. Внеклассная работа

1

Выступление

на педагогическом совете школы;

активизация работы педагогического

коллектива по воспитанию

гражданственности и подготовки молодежи

к службе в силовых структурах

перед родителями 11 кл.: роль родителей в

формировании устойчивого мнения

школьника к поступлению в военные ВУЗы

и подготовке к службе в армии;

на совещании администрации школы:

развитие силовых качеств и выносливости

старшеклассников и подготовка их к жизни

и службе в армии;

участие в школьном диспуте: «Готов ли я

к жизни и службе в армии?….»

Январь

Декабрь

Сентябрь

Сентябрь

ПрОБЖ

ПрОБЖ

ПрОБЖ

ПрОБЖ

2

Участие в декаде «Здоровья»

подготовка и проведение «Дня защиты

детей»;

посещение танкового (артиллерийского)

института ( воинской части) и знакомства

с жизнью и бытом военнослужащих;

обучение преподавателей нач. кл.

реализации программ ОБЖ и

использованию средствами защиты;

оказание помощи в организации

мероприятий

кл. руководителям;

участие в охране родников.

Сентябрь

Октябрь

Сентябрь

Октябрь

Октябрь

Зам. поВ

ПрОБЖ

ПрОБЖ

ПрОБЖ

ПрОБЖ

ПрОБЖ

3

Декада «Безопасное колесо»

просмотр кино – видео материалов по

безопасности движения;

беседы по безопасности на дорогах и

соблюдении ПДД;

конкурс рисунков о безопасности на

дорогах;

эстафеты «Красный, желтый, зеленый»

Ноябрь

Ноябрь

Ноябрь

Ноябрь

Кл. рук

Инсп.ГАИ

Зам. поВ

ПрОБЖ

4

Месячник оборонно – массовой работы;

Беседы о героическом пути Российской

армии;

Урок мужества «Непобедимая и

легендарная»;

Игра «А ну – ка парни»;

Военно – спортивные мероприятия по

стрельбе, подтягиванию на перекладине,

метанию гранаты и командном беге;

Военно – спортивная игра «Зарница»;

Конкурс сочинений о войне;

Подведение итогов месячника.

Январь

Январь

Февраль

Февраль

Февраль

Февраль

Кл. рук

Зам. поВ

ПрОБЖ

ПрОБЖ

Уч. Рус

ПрОБЖ

5

Неделя пожарной безопасности.

- беседы инспекторов пожарной

охраны;

беседы о пожарной безопасности в

жилище, в лесу и т.д.

конкурс рисунков о пожарах;

Апрель

Апрель

Апрель

Апрель

Исп. ПО

Кл. рук

ПрОБЖ

ПрОБЖ

эстафеты «Мы пожарные»

6

Мероприятия посвященные «Дню Победы»

- встречи и мероприятия с

ветеранами Великой Отечественной войны

и горячих точек;

- уроки мужества «Никто не забыт»

- посещение и поздравление

участников Великой Отечественной войны

и горячих точек;

- приведение памятников и воинских

захоронений

в надлежащий вид;

- смотр строя и песни

старшеклассников;

мероприятия по возложения венков к

могилам;

инсценировка песни, стихов, конкурсов

военной песни;

выпуск стенгазет

Май

Май

Май

Май

Май

Май

Май

Май

ПрОБЖ

Кл. рук

Зам. поВ

Кл. рук

ПрОБЖ

ПрОБЖ

ПрОБЖ

Кл. рук

III. Организационная работа

1

Совершенствование учебно-материальной базы: - по

кабинету - на пришкольной площадке; - в лаборатории

учителя

В теч.года.

ПрОБЖ

2

Подготовка к аттестации

В теч.года.

ПрОБЖ

3

Посещение курсов повышения квалификации.

ПрОБЖ

4

Участие в работе РМО

В теч.года.

ПрОБЖ

5

Подготовка и публикация статей.

В теч.года.

ПрОБЖ

6

Участие в конкурсе «Учитель года»

По плану

ПрОБЖ

Приложение 3.

Ибрагимов Рамил Зөфәровичның конкурсларда катнашу планы

Сентябрь . Профориентация и подготовка документов.

Октябрь . Многоборье. Районное соревнование.

Октябрь. День призывника.

Ноябрь. Олимпиада учеников

Февраль. Месячник по обороне – спортивному мероприятию.

а)«Зарница» школьная.

б) День вывода войск из Афганистана /встреча с ветеранами Афганистана.

в) « А ну –ка парни».

г) Открытый урок

Март. Зимнее многоборье.

Апрель. День защиты детей.

Апрель. День ГО.

Май. День Победы.

Май . «Орленок»

Май. «Зарница» районный конкурс.

Май. Слет «Юных инспекторов» школьный и районный конкурс

Май. Трехдневные военно – полевые сборы.

Приложение 4.

Ватанны саклаучылар көненә багышланган гражданлык-патриотик тәрбия

айлыгына план (февраль)

н\

п

Эш төре

Үткәрү вакыты

Җаваплы кеше

1

Класслар арасында чаңгы

ярышлары

Мустафин Р.С.

Ибрагимов Р.З.

2

Волейбол буенча

“Әфганстанда һәлак булган

якташларыбыз истәлегнә”

уздырылган волейбол

турнирында катнашу

Мустафин Р.С.

3

“Җәлил эзләре буйлап” кичә

1-7кл

Миннебаева И.М.

4

Җырлар конкурсы “Билен

кысып буган диләр...”

Мубаракова Г.М.

5

“Туган телеңне беләсезме?”

викторина

Миннебаева И.М.

6

“Ягез әле, егетләр!”

Ибрагимов Р.З.

7

“Аҗаган” уены

Ибрагимов Р.З.

8

Турниктан тартылу

Ибрагимов Р.З.

9

Идәннән этелү

Ибрагимов Р.З.

10

Пневматик мылтыктан ату

буенча мәктәп беренчелеге

Ибрагимов Р.З.

11

“Минем әти солдат

булган...” рәсем конкурсы

Ибрагимова М.Г.

12

Классларда тәрбия сәгатләре

Кл.җитәкчеләре

13

Автомат макетын сүтеп –

җыю буенча мәктәп

беренчелеге

Ибрагимов Р.З.

14

Мәктәп беренчелегенә

волейбол ярышы

Ибрагимов Р.З.

Мустафин Р.С.