Конспект занятия в подготовительной группе

“Историческая и современная Казань”

“Тарихи һәм хәзерге Казан“

(мәктәпкә әзерлек төркемендә үткәрү өчен конспекты)

Воспитатели МАДОУ “ЦРР- Детский сад №396” Приволжкого района,

г.Казани: Максимова Разиля Маратовна

Загидуллина Зарина Илхамовна

Максат ( Цели): балаларны Казан тарихы белән таныштыруны дәвам

итү.

-тарихны өйрәнүгә кызыксыну уяту;

-туган шәһәрләрен ярату һәм яклау-саклау хисе,анын халкына мәхәббәт

тәрбияләү;

-Казаныбызнын бүгенгесе һәм киләчәге белән таныштыру;

-дәрестә компьютер технологиясе куллану.

Дәрес барышы:

Луиза Батыр-Болгари көе астынада кунаклар керә, көй астында балалар

керә, көй астында шигырь сөйлиләр.

Над Казанкою рекой белокаменной стеной

Кремель на холме стоит тайну на века хранит

.

И, нурлы Казан,Туган ил төсе.

Синен ташларда бабайлар эзе.

Воспитатель: әйе балалар. бүген без сезнең белән тарихи Казан һэм

Яңа Казан турында сөйләшербез.Сегодня наше занятие необычное:оно

пройдёт на русском и татарском языках.Мы поговорим об исторической и

современной Казани.Сейчас я предоставлю слово нашим экскурсоводам.Как

же начинался строиться наш город?Каким же он был раньше?

1-экскурсовод:В первое время Казань была небольшим городом.Он

занимал небольшую часть современного Кремля. Древняя Казань была

деревянной крепостью.Она была обведена стеной, на стенах стояли

сторожевые

башни.На

этих

башнях

находились

воины-

охранники.В

некоторых башнях хранились камни,смола,песок,копья,чтобы защищаться от

врагов.Жители Казани назывались булгарами.

2-экскурсовод: Рядом с деревянными домами булгары стали строить и

каменные здания ,например ,дворцы,мечети.В Казани вместе с булгарами

жили русские,чуваши,марийцы.Уже в те времена наши предки, булгары,

умели жить в дружбе и согласии.

3- экскурсовод:Прошли годы и стены Кремля выложили из белого

камня,а сверху на стенах мы видим,стрельны , из которых в старые времена

воины наблюдали за врагами.По углам построены башни.Раньше их было

13,а в данное время их осталось 7.Башни эти называются дозорными, потому

что там стояли Воины-охранники.

Воспитатель:-Дети ,какие башни вы ещё знаете?

Дети:- Спасская,Тайницкая,Башня Сюембике.

Воспитатель:-Да правильно,а кто из вас хочет нам рассказать

о

Спасской башне?

4-экскурсовод:-Спасская башня тоже построена из белого камня,как и

стены Казанского Кремля.На вершине блестит золотая звезда,на стенах

электронные часы.Они бъют каждый час,бой часов слышится далеко

вокруг.Это самые точные часы Казани.Через Спасскую башню проходит

главная проезжая дорога на территорию Кремля.

5-экскурсовод:-Очень давно в Казани правил Сафа Герей хан.А

Сююмбике была его женой царицей.Хан любил ходить на охоту и однажды в

него самого попала ядовитая стрела,от чего он и умер.Над его могилой, по

просьбе Сююмбике построили деревянную мечеть.Сююмбике была доброй и

мудрой царицей,и народ её любил и уважал.Но ей вместе с сыном пришлось

уехать в Москву.А деревянную мечеть назвали её именем.

6-экскурсовод:-Позже на этом месте построили высокую башню из

красного кирпича,которую мы можем видеть и сегодня! Эту башню

называют ещё и загадочной башней,о ней сложены легнды.Вот одна из них:

7-экскурсовод:-О красоте и мудрости царицы Сююмбике услышал

Московский царь злой Иван Грозный, и задумал на ней женится.При отказе

он грозился завоевать Казань и Сююмбике пришлось дать согласие,

потомучто она не хотела чтобы разрушали её

любимый город и не

проливалась кровь своего народа.Но она тоже поставила своё условие:чтобы

Иван Грозый за 7 дней построил башню из семи ярусов.На прощание

Сююмбике решила попрощаться со своим любимым городом,поднялась на

башню и кинулась на землю.Поэтому эту башню назвали БАШНЕЙ

СЮЮМБИКЕ.

Воспитатель:-Вот это только легенда.Как написал очевидец этих

событий- писатель-поэт Мухаммадьяр,она по приказу Ивана Грозного,уехала

в Москву вместе с маленьким сыном- Утямыш.

Молодцы, дети,вы подробно рассказали нам про историческую Казань.

Бала:-Бу нинди манара?Ашып тора күкләргә

Анын янында кем соң?-Сагыш – моң күзләрендә

(6)нчы көйгә Сөембикә чыга:

Кил син бире,әй киләчәк баласы

Бу була Сөембикә манарасы

Ә мин менә-Сөембикәнен үзе,

Татар халкының сөекле кызы.

Тәрбияче:-Менә

балалар

күрегез

Сөембикә

үзе

безгә

кунакка

килгән.Аның киемнәренә игътибар итегез әле, менә шундый булган ул татар

кызы Сөембикә.

Онытмаган мине бөек халкым

Балкып тора монарам

Күр син минем Казанымны,

Тагын да матурланган.

ЖЫР «КАЗАНЫМ»

1.Казан безнең башкалабыз, Казан ул мәркәзебез

Ул безнең туган йөртыбыз һәм изге шәһәребез

КУШ: Һәр бер татар баласынын,туган йөрты Татарстан,

Татарстаннын башкаласы,менъеллык изге Казан.

2.Бу изге йөртка нигезне салган бабаларыбыз,

Шундый батыр курку белмәс татр балалары без.

Воспитатель:-Рәхмәт сиңа Сөембикә,бик матур җырладың,сине безнең

арада калуынны сорыйбыз.Ә без дәресебезне дәвам итәбез.

Воспитатель:

-Сегодня я расскажу вам ещё об одной башне. Эта

башня называется-Тайницкая. Её так называли потому что от неё шёл тайный

подземный ход к ключу, находившемуся на берегу реки Казанки. Там брали

воду во времена войны, когда Кремль окружали враги. Раньше, в те далёкие

времена все эти башни охраняли Кремль, а теперь их самих охраняют люди.

(Просмотр исторических иллюстраций на мультимедийной установке).

УЕН «ЗӘЛИДӘ»

Балалар бер бер артлы билетлар алалар.Сорауларны тәрбияче укый, ә

бала җавап бирә.

1.Татарстан флагында нинди төсләр бар,алар нәрсәне аңлаталар?

Җавап: Яшел төс-яшәү төсе, ак төс-чисталык билгесе,кызыл төс-

батарлык,көчлелек билгесе.

Бала:

Шундый матур яшел төсе

Ул кызыллы,ул агы

Җилферди Казан төсендә,

Татарсан флагы.

Өч төс балкый безнең бу байракта

Ак төс безнең намус төсебез,

Яшел төсе безнең яшәү төсе.

Кызылында чагыла көчебез.

2.Татарсан гербына нәрсә ясалган?(Ак барс)

Россиядә – россияннар,Марста – марсияннар.

Гербыбызда –ап-ак барс,без хәзер барсияннар.

3.Казан гарбына нәрсә ясаган?(Зилант)

4.Нинди татар язучыларны беләсез? (Г.Тукай, М.Җәлил, А.Алиш,

Р.Миннуллин, Р.Харис)

5.Г.Тукай нинди әкиятләр язган?(Су анасы, Шүрәле, Кәҗә белән сарык)

6.М.Җәлил нинди шигырьләр язган? (“Кызыл ромашка”, “Сандугач һәм

чишмә”, “Сәгать”)

7.Нинди татар халык ашларын беләсез?(гөбәдия,өчпочмак,бәлеш,чәк-

чәк,кыстыбый,пәрәмәч,сумса)

8.Татар халкыныннинди милли киемнәрен беләсез? (камзул, түбәтәй,

кәләпүш, калфак, читек, чүәк)

9.Татарстаннын нинди елгаларын беләсез? (Идел, Мишә, Кама, Зәй,

Казан-су)

10.Казанда иң зур мәчет ничек атала? (Кол Шәриф)

Тора ерактан күренеп,тора нур чәчеп,

Тора безне чакырып матур ,зур мәчет

Дәресебез дәвам итә.Без хәзер Яңа Казан турында сөйләшербез.Сез

Казаннын нинди истәлекле урыннарын беләсез? (Цирк, Кремль, театрлар,

спорт биналары “Татнефтьарена”,Стадион, Баскетхолл, йөзү бассейннар, һ.б.)

Солнце взором всё обходит

Парки, скверы не спеша,

Будто радуется с нами

Что Казань так хороша.

Үсә Казан,һаман яшәрә ул,

Бакчалары гөлгә төрелә,

Бер-бер артлы калыккан ак йөртлар,

Каурый болытларга үрелә.

Бизи аны яңа матур йөртлар,

Гөлбакчалар белән урала

Ялкынланып хезмәт учагында,

Үсә Казан-Яңа зур кала.

ҖЫР: “КАЗАНЫМ”

1.Туган җирем минем Казанным

Йөрәккә бик якын син минем

Сине мактап җырлар җырлыйбыз

Сөекле Казаным син минем.

Казанным, кадерле Казанным

Җыр –моңнар агыла һәр якка,

Ерак дип тормыйлар,ашкынып киләләр

Төрле илдән безгә кунаклар

2.Үсәсен көннән-көн Казаным

Даның тарала чил илләргә

Шат яшиләр бездә балалар

Җырлыйлар,бииләр бәйрәмдә.

3.Как люблю я свой город родной,

Здесь творили Тукай и Сайдаш,

О тебе снова дети поют,

Расцветай город наш, город наш.

О, Казань, моя радость Казань,

Хороша в предрассветную рань,

Молодей, зеленей и как солнце сияй,

И гостей отовсюду встречай.

Тәрбияче:-Дәресебез тәмам, барыгызга да әфәрин! Сау булыгыз.

Кулланылган эдэбият ( Использованная литература):

1.Нафиков К. Путешествие в прошлое. – Казань: татарское книжное

издание, 1993.

2. Синицина К. История Татарстана и татарского народа. – Казань:

Магариф, 2000.

3. Султанбеков Б.Ф., Литвин А.Л. Рассказы о родном крае.- Казань:

татарское книжное издание, 1980.

4. Сказание о Казани. Легенды и придания.- Журнал «Казань»-№2.

Казань,1992.

5. Фахрутдинов Р. История татарского народа и Татарстана. –Казань:

Магариф,2000.

6.

Шаехова

Р.К.

Соенеч-

Радость

познания

:

региональная

образовательная программа дошкольного образования-Казань: Магариф-

Вакыт, 2016.

7. Набиуллина И.Ш. Ознакомление дошкольников с историей родного

края.:методическое пособие -Казань:2001.

8. Яруллина Р.Г.,Федорова Т.Т. Мой город,моя Казань.: сборник

методических разраброток дошкольно образовательных учреждений - Казань

2004.